Starosta jędrzejowski, jako reprezentant samorządu powiatu, podpisał list intencyjny z niemieckim powiatem Bamberg w Bawarii, dotyczący współpracy w ramach projektu Znak Dziedzictwa Europejskiego (ZDE) dla krajobrazów cysterskich klasztorów.
Powiat Bamberg zamierza w latach 2019-2021 ubiegać się o wyróżnienie Europejskie Dziedzictwo Kulturowe dla klasztorów cysterskich. To wyróżnienie przyznawane jest co dwa lata przez Komisję Europejską miejscom o szczególnej europejskiej historii. Następna procedura selekcji odbędzie się w 2021 roku. Kwalifikacja ta powinna również służyć jako przygotowanie do wpisania na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
W związku z tym planowany jest międzynarodowy projekt korporacyjny w ramach programu LEADER z 15-20 partnerami europejskimi. Kwota finansowania projektu wynosi 1,6 mln euro, dofinansowanie z programu LEADER to 70-80 procent. Przy założeniu zaangażowania 15-20 partnerów, wkład własny naszego powiatu wyniósłby około 15 tysięcy euro.
– Jesteśmy w stanie założyć w budżecie powiatu taką kwotę dofinansowania – mówi starosta jędrzejowski Edmund Kaczmarek. – Myślę, że warto, ponieważ projekt jest bardzo interesujący i może przynieść sporo korzyści dla jędrzejowskiego opactwa.
Zarząd Powiatu spotkał się z przedstawicielami Klasztoru Cystersów – ojcem Wiesławem Kunderą oraz ojcem Bruno Paterewiczem, którzy zapoznali się z projektem. – Jesteśmy zainteresowani takimi nowoczesnymi rozwiązaniami, które pozwolą zapoznać więcej osób z historią cystersów, ich klasztorów, w tym naszego – mówi ojciec Wiesław Kundera. – Świat zmienia się, ludzie korzystają z najnowszych technologii informatycznych i trzeba się do tego dostosowywać.
Planowany projekt będzie kontynuacją i poszerzeniem obecnie realizowanego już przez powiat Bamberg, we współpracy z Bawarskim Urzędem ds. Ochrony Zabytków, projektu pod nazwą „Różnorodność w jedności – Cysterskie krajobrazy klasztorne w Europie Środkowej”, w skład którego weszło sześć klasztorów w czterech krajach. Inwentaryzacja krajobrazów klasztornych i współpraca klasztorów, naukowców i realizatorów projektu wyłoniła potrzebę zintegrowania kolejnych obiektów i rozszerzenie sieci cysterskich krajobrazów klasztornych.
Podstawą włączenia do tej sieci jest przynależność klasztoru do linii Morimond oraz założenie opactwa w pierwszej połowie XII wieku. W naszym kraju te warunki spełniają tylko dwa klasztory: Jędrzejów i Lubiąż (powiat wołowski). Poza polskimi to opactwa we Francji, Niemczech, Austrii, Słowenii i Czechach.
Celem projektu jest podkreślenie i poinformowanie o znaczeniu europejskim krajobrazu klasztornego cystersów, jako wspólnego dziedzictwa Europy Środkowej.
Krajobraz klasztorny rozumiany jest jako złożony z pewnych elementów, które pozostawiły historyczne ślady. Wymienia się tutaj m.in.: systemy hydrologiczne do zaopatrywania i usuwania odpadów oraz do produkcji energii (młyny), hodowlę ryb ze względu na reguły postu, folwarki, gospodarstwa rolne będące podstawą ekonomiczną gospodarki klasztornej, lasy dostarczające materiałów budowlanych i opału, uprawę winorośli dla celów religijnych, ale także handlowych, organizowanie rynków sprzedaży dla produktów nadwyżkowych.
Realizacja projektu to m.in. prace badawcze – inwentaryzacja krajobrazów klasztornych z użyciem najnowocześniejszych technologii, tak aby wyniki badań mogły być wykorzystane dla zilustrowania historycznego rozwoju krajobrazu w miejscach zakonnych (stacje multimedialne, aplikacje dotykowe, itp.), coroczne międzynarodowe sympozja naukowe organizowane w różnych miejscach, stworzenie oferty turystycznej i edukacyjnej, np. „Droga Cysterska”, czyli szlaki turystyczne i rowerowe łączące kilka miejsc zakonnych, szkolenia dla nauczycieli, obozy młodzieżowe, szkolenie przewodników, materiały dydaktyczne, a także tablice opisowe, modele terenu 3D, GPS, portal internetowy.
Rozpoczęcie projektu planowane jest na luty 2019 roku.